ZK Rollup là một trong những giải pháp Layer 2 tiên tiến nhất, mang lại sự đột phá trong việc mở rộng quy mô trên mạng lưới Ethereum. Sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Proofs, ZK Rollup giúp giảm thiểu chi phí giao dịch, tăng tốc độ xử lý và đảm bảo mức độ bảo mật cao nhất. Trong bài viết này, Toplistcoin sẽ giúp bạn liệt kê ra top 10 dự án ZK Rollup tiềm năng trong năm nay.
ZK-Rollup là gì?
ZK-Rollup (Zero-Knowledge Rollup) là một giải pháp mở rộng Layer 2, chuyển việc xử lý giao dịch và tính toán trạng thái mạng từ chuỗi chính (on-chain) sang các mạng lưới ngoài chuỗi (off-chain). Đồng thời, dữ liệu giao dịch vẫn được lưu trữ trên chuỗi chính của lớp 1, đảm bảo tính bảo mật và minh bạch.
ZK Rollup tính toán các thay đổi trạng thái ngoài chuỗi và xác nhận tính hợp lệ của chúng trên chuỗi chính bằng các bằng chứng không kiến thức (Zero-Knowledge Proofs).
Giải pháp này giúp tăng đáng kể thông lượng giao dịch và giảm chi phí xử lý, đồng thời vẫn giữ được tính bảo mật của mạng layer 1. Thay vì ghi lại từng giao dịch riêng lẻ trên chuỗi chính, ZK Rollup chỉ cần gộp các nhóm giao dịch hợp lệ từ mạng layer 2 và đăng lên layer 1. Điều này tận dụng khả năng chống kiểm duyệt và bảo mật của lớp nền tảng để xử lý giao dịch. Ngoài ra, ZK-Rollup còn thường sử dụng cơ chế nén dữ liệu nhằm giảm thiểu lượng thông tin phải ghi lên layer 1.
Bảng giá coin ZK Rollup
| # | Name | Price | Changes 24H | Market Cap | Volume 24H | Available Supply |
|---|
Top 10 dự án ZK-Rollup tiềm năng
Manta Network (Manta Pacific)
Manta Atlantic là mạng blockchain Layer 1 hỗ trợ nhận dạng tuân thủ on-chain. Mạng blockchain này cung cấp bộ sản phẩm cốt lõi gồm: zkNFT, các dự án staking và hệ sinh thái cung cấp quyền truy cập thân thiện với người dùng.
So với các giải pháp zk Layer 1 khác, Manta Atlantic đang tập trung nhiều hơn vào lớp thông tin xác thực với khả năng áp dụng thực tế cho phép các dự án tương tác mà không cần xử lý bất kỳ công đoạn mã hóa nào.
Cơ sở hạ tầng của Manta Atlantic được phát triển trong 2 năm với hệ thống địa chỉ dựa trên tài khoản công cộng (public account) và hệ thống địa chỉ riêng tư (private address) dựa trên công nghệ UTXO được gọi là zkAddress. zkAddress sẽ có khả năng bảo vệ các loại thông tin bao gồm : thông tin xác thực on-chain, danh tính off-chain. Đây là hệ thống địa chỉ riêng tư đầu tiên có thể tái sử dụng, độc lập và có thể kiểm tra được.
DeGate V1
DeGate V1 được xây dựng trên nền tảng ZK rollups, một giải pháp mở rộng quy mô Layer-2 cho Ethereum. Dự án sử dụng công nghệ zero-knowledge proofs để xử lý nhiều giao dịch ngoài chuỗi trước khi gửi chúng lên mạng chính Ethereum. Quá trình này giúp giảm chi phí giao dịch và tăng cường khả năng xử lý giao dịch, đồng thời duy trì tính bảo mật của mạng Ethereum.
Linea
Linea là một zero-knowledge Ethereum Virtual Machine (zkEVM) loại 2 – có khả năng sao chép môi trường Ethereum dưới dạng Rollups và cho phép các nhà phát triển xây dựng trên đó giống như trên Ethereum. Đối với người dùng, điều này cho phép trải nghiệm và đảm bảo tính bảo mật của Ethereum, nhưng với chi phí giao dịch thấp.
Kể từ khi ra mắt mainnet vào tháng 08/2023, Linea đã trở thành giao thức ZK Rollup sở hữu TVL lớn nhất Ethereum.
Polygon zkEVM
Polygon zkEVM là Layer-2 tương thích EVM được ra mắt vào ngày 27/03/2023. Chính nhà sáng lập Ethereum là Vitalik Buterin đã thực hiện giao dịch đầu tiên, phần nào thể hiện thái độ ủng hộ giải pháp mở rộng này.
Với cơ chế Zk Rollups, Polygon zkEVM thực hiện các tính toán ngoài chuỗi (off-chain), nhằm cải thiện tốc độ xử lý và giảm thiểu chi phí cho mỗi giao dịch, nhưng vẫn thừa hưởng được tính bảo mật của Ethereum.
Starknet
Starknet là một blockchain layer 2 được phát triển bởi StarkWare Industries, sử công nghệ zk Rollups cùng ngôn ngữ lập trình riêng có tên Cairo. Starknet giúp các dApp có thể triển khai và mở rộng quy mô mà không bị giới hạn bởi bất kỳ logic nghiệp vụ nào nhưng vẫn đảm bảo được tính bảo mật từ Ethereum.
Token của Starknet có ký hiệu là STRK, được ra mắt lần đầu (TGE) vào ngày 21/02/2024 với tổng cung là 10 tỷ STRK. Khoảng 12% tổng cung STRK dự kiến sẽ được sử dụng như phần thưởng khuyến khích cho các dự án trong hệ sinh thái. Đáng chú ý, hầu hết các dự án này hiện vẫn chưa có token, do đó, có kh
zkSync Era
zkSync Era là dự án phát triển bởi Matter Labs, áp dụng công nghệ zkRollup nhằm cải thiện khả năng mở rộng và nâng cao trải nghiệm người dùng, đồng thời duy trì tương thích với blockchain Ethereum. Hệ thống zKSync Era xử lý giao dịch ngoài chuỗi, gộp chúng thành một bằng chứng duy nhất (single proof), rồi gửi lên mạng chính Ethereum. Bằng cách sử dụng công nghệ mật mã Zero-Knowledge Proofs, zkSync Era đảm bảo tính bảo mật và hiệu quả vượt trội.
Scroll
Scroll là một giải pháp mở rộng Layer 2 cho Ethereum, sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Rollups (ZK-Rollups) để cải thiện khả năng mở rộng, giảm chi phí giao dịch và duy trì tính bảo mật cùng sự phi tập trung.
Dự án này hướng đến việc xây dựng một mạng lưới phi tập trung toàn cầu, cho phép người dùng dễ dàng truy cập vào các ứng dụng và dịch vụ trên nền tảng Ethereum. Với sự kết hợp của công nghệ zkEVM, GPU prover và các cải tiến như nâng cấp Darwin, Scroll không chỉ tăng tốc giao dịch mà còn giảm chi phí, hứa hẹn trở thành một giải pháp hiệu quả cho tương lai phi tập trung.
Aztec Protocol
Mô hình ZK-Rollup kết hợp công-tư (hybrid public-private) của Aztec cho phép thực thi logic hợp đồng thông minh theo cả hai cách công khai và riêng tư, đồng thời duy trì tính bảo mật của mạng Ethereum. Quyền riêng tư là tùy chọn, cho phép các ứng dụng từ giao dịch riêng tư đến bỏ phiếu ẩn danh.
Một điểm nổi bật của dự án là Noir, ngôn ngữ lập trình được thiết kế để xây dựng các mạch zero-knowledge circuits, giúp đơn giản hóa việc phát triển dApp sử dụng công nghệ ZK proofs. Giao thức này hướng tới mục tiêu phân cấp toàn bộ các thành phần cốt lõi bằng cách triển khai mạng chính, đồng nhất với giá trị nguồn mở, khả năng chống kiểm duyệt, và tính phi tập trung của Ethereum.
ZKFair
ZKFair là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) được xây dựng dựa trên công nghệ ZK Rollup, với mục tiêu đảm bảo giao dịch công bằng và ngăn chặn tình trạng chạy trước (front-running).
Bằng cách sử dụng công nghệ zero-knowledge proofs, ZKFair xử lý giao dịch ngoài chuỗi trước khi chuyển chúng lên mạng Ethereum. Điểm nổi bật của dự án là khả năng ngăn chặn thao túng thứ tự giao dịch, một vấn đề phổ biến ở nhiều sàn DEX khác, giúp cải thiện trải nghiệm và độ tin cậy cho người dùng.
ZetaChain
ZetaChain là blockchain Layer-1 phi tập trung được xây dựng trên Tendermint Consensus và Cosmos SDK cho phép khả năng tương tác với các blockchain Layer 1 và Layer 2 khác. ZetaChain sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake (POS) để cho phép các giao dịch được xác minh với tính chất trust-minimized (tối thiểu hoá độ tin cậy – thuật ngữ để chỉ một hệ thống hoạt động mà không yêu cầu sự tin tưởng từ bên thứ ba).
Taiko
Taiko là blockchain Layer 2 phi tập trung sử dụng công nghệ zkEVM. Mạng blockchain này được thiết kế để trở thành zkEVM loại 1 có khả năng tương thích cao nhất với Ethereum. Mục tiêu chính của Taiko là cung cấp một nền tảng hiệu quả và có thể mở rộng cho các nhà phát triển và người dùng.
Trên đây là top 10 dự án ZK Rollup tiềm năng đáng để đầu tư mà người dùng có thể tham khảo vào danh mục đầu tư của mình. Nếu các bạn thấy bài viết này hữu ích thì đừng quên chia sẻ nó đến với mọi người nhé.
